Dưới tác động của Covid-19 đại dịch vụ cho các công thức điện tử ngày càng được đẩy mạnh, sân chơi ví điện tử vì thế cũng ngày càng sôi nổi với sự góp mặt của hàng loạt tên tuổi trong và ngoài nước.

Khoảng 35% mỗi năm, trong đó ví điện tử đang là một trong những lựa chọn của phương thức thanh toán hiện đại. Sự xuất hiện của một số tân binh gần đây đã làm cho các phần thi đua thời gian nóng hơn bao giờ hết.

1. Tổng quan về ví điện tử

1.1 Tình hình ví điện tử tại Việt Nam

Trong hơn 6 tháng đầu năm 2020, mặc dù Việt Nam cũng là một trong những nước bị ảnh hưởng bởi đại dịch thế kỷ – Covid19 thế giới nhưng như những ngành nghề liên quan thì không chịu nổi quá nhiều ảnh hưởng tiêu cực.Điển hình như điện tử trường thanh toán vẫn luôn “bật sáng” bất chấp bệnh dịch.

Theo  báo cáo thị trường thanh toán điện tử Landscape 2020 , in riêng năm 2020, các giao dịch qua Internet, điện thoại di động tăng trưởng đến 238% (số liệu được trích từ báo cáo của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số – Bộ Công Thương).

 

Thị trường thanh toán điện tử trở nên sôi động hơn bao giờ hết với sự tham gia của các tổ chức phi tài chính. Các công ty công nghệ tài chính (fintech) được dự đoán sẽ ngày càng bùng nổ. Thu hút vốn đầu tư fintech của Việt Nam hiện đứng thứ 2 trong ASEAN (98% thuộc về lĩnh vực thanh toán), đồng thời tạo ra nhiều cơ hội hợp tác để mở rộng quy mô và bao phủ cấp độ.

Những cái tên được xem là “ông lớn” không nhiều với những cái tên: MoMo, Moca, ZaloPay, ViettelPay, VnPay … Riêng tại TP.HCM và Hà Nội, Nghiên cứu gần đây của Cimigo cho thấy, MoMo, Moca and ZaloPay is 3 ví được sử dụng nhiều biến nhất, chiếm đến 90% thị phần người dùng ví điện tử

 

1.2 Cơ hội đối với trường ví điện tử 

Xu hướng ứng dụng Fintech sẽ làm thay đổi các hoạt động của ngân hàng, đặc biệt là những thay đổi trong giao dịch và quản lý. A is,  thanh toán điện tử qua ngân hàng sẽ nhanh chóng thay thế các phương tiện truyền thông thanh toán (như tiền mặt, séc, thẻ tín hiệu và ATM) trong một số năm tới đây.

Ví điện tử không ngừng cung cấp thêm nhiều tính năng để phục vụ khách hàng và đạt mục tiêu chiếm lĩnh thị phần. Ngoài QR công nghệ quét ứng dụng, một số ví điện tử tiếp tục ứng dụng AR công nghệ quét. Con trỏ mạng công nghiệp 4.0 đã tạo ra nhiều cơ hội để phát triển các định thức thanh toán hệ thống.

Thương mại di động đang trở thành một phương thức giao dịch thuộc tính của các công ty thương mại lớn trên thế giới và ngày càng được phát triển tại Việt Nam. Trợ giúp thương mại có nhiều lựa chọn về sản phẩm, dịch vụ; giảm thiểu thời gian mua hàng và chi phí đi lại; tạo cơ hội mua được sản phẩm với giá bán thấp hơn, tiếp cận được nhiều thông tin hơn,…

Song hành cùng sự phát triển của thương mại điện tử đó là các công thức thanh toán hiện hành như thẻ ngân hàng, ví điện tử hoặc thanh toán trực tuyến thông qua điện thoại thông minh với dịch vụ Mobile Banking, Internet Banking. Do đó, sự bùng nổ của thương mại điện tử sẽ là một trong những cơ hội lớn cho sự phát triển của ví điện tử trong tương lai.

 

1.3 Thách thức trong tương lai

Thói quen thanh toán bằng tiền mặt ở Việt Nam rất lớn cùng với tâm lý lo sợ lừa đảo và rủi ro trong quá trình thanh toán nên một bộ phận người tiêu dùng Việt vẫn chọn hình thức thanh toán bằng tiền mặt. Đây cũng là những trở ngại lớn nhất cho người tiêu dùng và sự phát triển chung của thị trường.

Vấn đề rủi ro gian lận trong thanh toán ví điện tử. Đây là một thách thức lớn đối với sự phát triển của ví điện tử trong thời gian tới. Thực tế cho thấy có rất nhiều người ngại sử dụng các phương tiện thanh toán di động vì mức độ rủi ro của nó như mất tiền, đánh cắp thông tin cá nhân, lừa đảo,… Ngoài ra, nỗi sợ bị tấn công hoặc đối mặt với cuộc tấn công phần mềm độc hại hoặc bị rò rỉ dữ liệu cũng là nguyên nhân khiến người tiêu dùng cảm thấy không an toàn khi sử dụng phương thức thanh toán hiện đại này.

Một bộ phận người tiêu dùng Việt vẫn chưa bắt kịp những tiến bộ công nghệ đang diễn ra trên toàn cầu. Họ chưa nhận thức và ít tin tưởng về những hình thức thanh toán hiện đại nói chung và ví điện tử nói riêng. Mặc dù ra đời từ năm 2008 nhưng chỉ trong ba năm gần đây khái niệm về ví điện tử mới được nhiều người biết đến và chấp nhận sử dụng.

Hiện nay vẫn chưa có hành lang pháp lý đầy đủ và chính thức đối với hình thức thanh toán qua ví điện tử.  Vì vậy, luật bảo vệ người tiêu dùng trực tuyến cần được chặt chẽ và thực thi nghiêm ngặt hơn, nhằm khuyến khích người tiêu dùng thanh toán qua ví điện tử nhiều hơn.

 

2.Bùng nổ sân chơi khốc liệt của ví điện tử tại Việt Nam 

2.1 Tham vọng chướng ngại vật thị phần 

Ví điện tử được xem là cánh tay nối dài của ngân hàng thẻ loại tới các ngõ ngách trong đời sống tiêu dùng, góp phần phát triển thanh toán không sử dụng tiền mặt. Theo Ngân hàng Nhà nước, số lượng trung gian thanh toán đã tăng lên mức gần 30 công ty, với tổ chức khoảng 26 cung cấp dịch vụ ví điện tử, 10.000 đơn vị chấp nhận thanh toán.

Tính đến ngày 31/12/2018, cả nước có khoảng 5 triệu ví điện tử đã được xác định, liên kết với tài khoản hàng hóa. Theo Napas, trong năm 2018, tổng giá trị thanh toán điện tử qua mạng của trung gian thanh toán tăng gần  170%  so với năm trước.

MoMo mới đây công bố mốc 20 triệu người dùng vào tháng 9/2020, ví điện tử này chỉ cần 1 năm để có thể đạt được số lượng khách hàng mà họ phải “cày cuốc” trong cả thập kỷ vừa qua. MoMo QUYỀN LỢI thần tốc sau khi nhận được đầu tư tài khoản của Warburg Pincus vào đầu năm 2019, con số rót vốn không được tiết lộ nhưng đây là đầu tư lớn nhất trong lĩnh vực fintech tại Việt Nam.

Trong 4 năm từ 2016-2019, tốc độ tăng trưởng doanh thu của MoMo là 100% / năm, tức là năm sau doanh thu gấp đôi năm trước. Số liệu của chúng tôi mà tôi có được, năm 2019 doanh thu của MoMo đạt hơn 4.233 Tỷ đồng, gần gấp đôi năm 2018 là 2.368 Tỷ đồng, năm 2017 đạt 1.434 Tỷ đồng và năm 2016 chỉ đạt 889 Tỷ đồng.

Với thế mạnh về tiện ích và hệ thống sinh thái phong phú, MoMo – ví điện tử của Công ty Cổ phần Dịch vụ Di động trực tuyến nhanh chóng được kết nối ngân hàng. Tính hết tháng 10/2019, MoMo là đối tác liên kết trực tiếp của 16 ngân hàng, hiện có khoảng 8 triệu người dùng tại Việt Nam, mục tiêu tăng lên 16 triệu người dùng vào cuối năm 2019.

Một số doanh nghiệp nước ngoài lựa chọn cách bắt tay với nội dung doanh nghiệp trong cuộc đua cạnh tranh phần điện tử. Hầu hết các ví điện tử đều có tuổi trên thị trường Việt Nam hiện nay đều có “bóng dáng” của các nhà tư vấn ngoại cảnh.

CTCP M_ Service (đơn vị sở hữu ví điện tử MoMo) có sự góp vốn từ quỹ đầu tư Standard Chartered Private Equity và Ngân hàng đầu tư toàn cầu Goldman Sachs. CTCP M_ Service (đơn vị sở hữu ví điện tử MoMo) có sự góp vốn từ quỹ đầu tư Standard Chartered Private Equity và Ngân hàng đầu tư toàn cầu Goldman Sachs

Trong khi đó, một số doanh nghiệp có tiềm lực tài chính mạnh mẽ lại chọn cách tự tạo ra sản phẩm của mình thâm nhập vào thị trường Việt Nam. Ví dụ như EVENS E-CASH, một doanh nghiệp công nghệ đến từ Hàn Quốc, thông báo dự kiến ​​cuối năm 2019 sẽ chính thức có mặt tại thị trường Việt Nam. EVEN E-CASH là sản phẩm thanh toán ngang hàng không qua trung gian dựa trên nền tảng blockchain nên tính bảo mật cao hơn rất nhiều.

2.2 Cuộc chạy đua của nhiều “tân binh” ví điện tử

Nhiều ví điện tử cũng nhanh chóng bắt tay với sàn thương mại điện tử để trở thành một đối tác, qua đó gia tăng sức mạnh. Airpay đã  bắt tay với Shopee, eM (ví eMonkey thuộc hệ sinh thái Ant Group) với Lazada hay Momo và ZaloPay với Tiki.

Ngày càng có nhiều trường mới nhập đối thủ được các chuyên gia định nghĩa sẽ tạo ra sự thay đổi lớn trên thị trường địa phương ví điện tử nằm trong tay 5 ông lớn là MoMo, Zalopay, Airpay, SenPay và Moca với 80 -90% thị phần.

Ta có thể nói đến VinID Pay, một số trong ví hiếm hoi vượt qua khi vừa ra mắt đã kết nối với tài khoản và thẻ ATM của 34 ngân hàng trên toàn quốc (Vietcombank, Vietinbank, BIDV, MBBank, Techcombank, MSB, Agribank, ACB, Sacombank, TPBank, VIB Bank, VPBank…). Đồng nghĩa với công việc, hầu hết các hàng hóa cũng có thể dễ dàng kết nối VinID với ngân sách tài khoản của hàng cá nhân của mình mà không phải mở mới ngân hàng tài khoản.

Khả năng sử dụng phần lĩnh vực của ví điện tử gần như không phụ thuộc vào công việc ra đời sớm hay sớm mà dựa trên độ “chịu chi”, mạnh tay khuyến mãi.. Vì vậy, không ngạc nhiên khi ví điện tử VinID Pay nhanh chóng được đông đảo người dân, đặc biệt là các chị em ưa thích như một giải pháp tiêu dùng vừa tiện dụng lại tiết kiệm thông minh.

Với các tính năng, tiện ích xa chức năng của một ví điện tử thông thường, VinID Pay xứng tầm là siêu ứng dụng tự hào của người Việt, là người “quản lý gia đình”, sự hỗ trợ của chủ sở hữu mỗi người dân Việt Nam Nam trong kỷ nguyên 4.0.

Tuy nhiên, trường ví điện tử Việt Nam còn rất non trẻ và sẽ mất thời gian dài để các ví điện tử nắm chắc phần và trụ vững trong tương lai, các ví điện tử sẽ phải tập trung tạo ra giá trị thật cho khách hàng . Theo đó, sự trải nghiệm của khách hàng sẽ là yếu tố quyết định sự thành công của ví.

3. Bóng dáng của hệ thống sinh thái 

Để phá hủy cuộc chạy đua tiêu hao tài chính, ví điện tử cần cân bằng việc tăng trưởng quy mô người dùng với triển khai mô hình kinh doanh vững chắc. Các ví điện tử cần phát triển hệ thống sinh ra lại giá trị gia tăng lớn hơn, có khả năng thu hút và khiến người dùng sẵn sàng trả tiền cho các dịch vụ sử dụng.

Tích cực nhất là MoMo với hàng loạt hoạt động ký kết liên tục trong thời gian qua để tăng tiện ích trong hệ thống sinh thái của mình. MoMo đã ký kết với Saigon Co.op nhằm mục đích đẩy mạnh số hóa tại hệ thống siêu thị Co.op Mart, Co.opXtra, Co.op Food…;

Show MoMo đã được chọn sẵn kênh thanh toán điện tử của công ty dịch vụ quốc gia và là đối tác cung cấp giải pháp thanh toán điện tử để thu phí, lệ phí, nghĩa vụ tài chính đối với công việc dịch vụ TP Đà Nẵng và Khánh Hòa.

ZaloPay mới đây cũng đã ký kết chiến lược với Agribank, giúp 12 triệu khách hàng của Agribank có thể rút tiền, nạp tiền về ví và trải nghiệm các dịch vụ chuyển tiền thanh toán ngay trên điện thoại. ZaloPay cũng đã trở thành chính thức thanh toán của Bamboo Airways

Việc xây dựng hệ sinh thái thành công có thể kể đến thị trường Trung Quốc, với Alipay và WeChat Pay thành công không phải nhờ dịch vụ thanh toán, mà nhờ đã mở ra một cánh cổng dẫn đến một hệ sinh thái sản phẩm và dịch vụ kỹ thuật số rộng lớn cho người dùng. Theo đó, cả hai gã khổng lồ này đều liên kết tài khoản ví với các nền tảng bán lẻ và các sản phẩm khác như đầu tư, bảo hiểm, thương mại điện tử..

Chình vì vậy, với sự cạnh tranh mạnh mẽ hiện nay của các ví điện tử trong lĩnh vực thanh toán không sử dụng tiền mặt, các ví điện tử khó có thể tăng thanh toán giao dịch cùng lúc với người dùng quy định mở rộng . Thay vì tập trung vào tính toán để có lời, doanh nghiệp ví điện tử có thể chuyển đổi thành các công ty công nghệ tài chính (fintech) và cung cấp hàng loạt dịch vụ tài chính như cho vay, quản lý tài chính và bảo mật đe dọa, tương tự như cách Alipay và Ant Group đã và đang làm việc ở Trung Quốc.

Với Việt Nam, để thúc đẩy thanh toán không có tiền mặt cần phải xây dựng môi trường sinh thái thanh toán điện tử mà ngân hàng, ví điện tử là một phần trong hệ thống sinh thái này. Giống như Trung Quốc, để thành công, ngân hàng và fintech, ví điện tử cần tạo ra một hệ thống sinh thái đa dạng, tiện ích để phục vụ khách hàng

Bạn có thể quan tâm:

5 lý do đầu hàng, chọn Hậu cần và Quản lý khác cung cấp ứng dụng chuỗi

Điểm danh TOP 5 “ông lớn” ví điện tử tại Việt Nam 

Ví điện tử momo, những gì bạn cần biết!

Người thực hiện:  Nguyễn Phạm Hồng Nhung

Mã sinh viên:        18050544