Trong thời kỳ biến động và tiến triển của nền kinh tế Việt Nam, không thể phủ nhận sự thăng trầm của các xu hướng kinh doanh, đặc biệt là những hình thức kinh doanh phi truyền thống. Xu hướng này không chỉ là đối thủ mạnh mẽ đối với các doanh nghiệp truyền thống mà còn tạo nên những cơ hội mới đầy hứa hẹn cho những ai biết đón đầu và thích nghi.

Năm 2024 được dự đoán sẽ chứng kiến sự bùng nổ của những mô hình kinh doanh mới, đặt ra những thách thức đồng thời mở ra những cánh cửa cho sự sáng tạo. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những xu hướng kinh doanh phi truyền thống độc đáo và hứa hẹn nhất để bạn có thể chuẩn bị cho một hành trình đầy triển vọng trong thế giới kinh doanh và công nghệ đang ngày càng hội nhập mạnh mẽ.

Xu hướng kinh doanh phi truyền thống là gì?

Xu hướng kinh doanh phi truyền thống là những hình thức và mô hình kinh doanh mới, không hoặc ít phụ thuộc vào những phương thức truyền thống đã tồn tại từ trước. Thay vì tuân theo những quy tắc và cách tiếp cận kinh doanh truyền thống, các doanh nghiệp phi truyền thống đặt ra những chiến lược độc đáo, sáng tạo để đáp ứng nhu cầu ngày càng biến đổi của thị trường và khách hàng, ngày càng nâng cao kết hợp kinh doanh và công nghệ.

Các doanh nghiệp kinh doanh phi truyền thống thường tập trung vào việc tận dụng các công nghệ mới, thúc đẩy sự sáng tạo, và thậm chí là thách thức các quy tắc ngành nghề truyền thống. Kinh doanh và công nghệ có thể bao gồm thương mại điện tử, kinh doanh xã hội, dịch vụ trải nghiệm và cá nhân hóa, tích hợp công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo vào quy trình kinh doanh, cũng như sự tập trung vào kinh doanh sáng tạo và khởi nghiệp.

Mô hình kinh doanh phi truyền thống thường mang lại những lợi ích như sự linh hoạt, khả năng thích nghi nhanh chóng với biến động thị trường, và khả năng định hình lại cách tiếp cận kinh doanh theo hướng đổi mới. Các doanh nghiệp và doanh nhân thông minh hiện đại thường chọn lựa hướng đi này để tận dụng cơ hội và đối mặt với thách thức trong môi trường kinh doanh ngày càng phức tạp và đa dạng.

Sự phát triển của mô hình kinh doanh phi truyền thống ở Việt Nam

Đại dịch COVID-19 đã làm thay đổi đáng kể cách mà doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh phi truyền thống. Sự xuất hiện của đại dịch không chỉ đưa ra những thách thức mới, mà còn tạo ra những cơ hội và động lực để mô hình kinh doanh phi truyền thống phát triển mạnh mẽ.

Dưới tác động của giãn cách xã hội và những biện pháp phong tỏa, nhiều doanh nghiệp ở Việt Nam đã chủ động chuyển đổi hoạt động của mình sang mô hình trực tuyến. Các doanh nghiệp bán lẻ, nhà hàng, và dịch vụ khác đã đặc biệt chú trọng vào phát triển các nền tảng thương mại điện tử, cung cấp dịch vụ giao hàng tận nơi và tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm trực tuyến.

Đối diện với những rủi ro và thách thức, các doanh nghiệp ở Việt Nam ngày càng nhận ra giá trị của sự đổi mới kỹ thuật số.

Trong bài phát biểu hội thảo “Bàn về những nội dung giải quyết thách thức về thuế trong nền kinh tế số”, Tổng cục trưởng Tổng cục thuế Bùi Văn Nam đã đề cập đến vai trò quan trọng của nền kinh tế số, đặc biệt là công nghệ thông tin và truyền thông, trong việc thay đổi mô hình và tập quán kinh doanh so với phương thức truyền thống.

Ông Nam nhấn mạnh rằng nền kinh tế số đã tạo ra những sự thay đổi đáng kể, ví dụ như sự chuyển đổi từ bán hàng truyền thống sang thương mại điện tử trên các sàn giao dịch như eBay, Amazon, Alibaba, Tabao, hay kinh doanh dịch vụ trên các nền tảng công nghệ như Google, Facebook, Uber, Easy taxi, Grab taxi.

Ở Việt Nam hiện nay, sự phát triển của kinh doanh phi truyền thống tiếp tục là một xu hướng không thể phủ nhận. Việc đầu tư vào kỹ thuật số, tận dụng tiềm năng thị trường trực tuyến, và đổi mới trong các phương thức kinh doanh đang giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn và xây dựng sự linh hoạt trong quản lý kinh doanh. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì sự bền vững trong thời kỳ khó khăn mà còn mở ra cơ hội mới và động lực cho sự phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

5 xu hướng kinh doanh phi truyền thống

1. Thương mại điện tử và nền tảng online

Thương mại điện tử đã trải qua một sự phát triển đáng kể từ sau đại dịch. Số lượng người trực tuyến và hoạt động mua sắm trực tuyến đã tăng vọt, giúp phục hồi kinh tế và tạo ra những thay đổi quan trọng trong cách doanh nghiệp tương tác với khách hàng.

Xu hướng kinh doanh thương mại điện tử vẫn giữ lại sự tiềm năng mạnh mẽ trong tương lai. Với sự gia tăng của công nghệ, tính an toàn và thuận lợi, người tiêu dùng có xu hướng tiếp tục ưa chuộng việc mua sắm trực tuyến, từ việc mua hàng tiêu dùng hàng ngày đến các sản phẩm và dịch vụ cao cấp. Trong tương lai, thị trường TMĐT sẽ ngày càng chuyên nghiệp và trở thành sân chơi chính của nhiều doanh nghiệp lớn hoặc các doanh nghiệp có sự đầu tư kỹ lượng trong chiến lược kinh doanh.

Các sàn TMĐT tăng trưởng mạnh trong 9 tháng năm 2023 là kết quả của việc các bộ, ban, ngành, địa phương đã có sự phối hợp với những nền tảng mua sắm trực tuyến lớn tại Việt Nam. Dự báo trong quý IV/2023, doanh thu trên 5 sàn TMĐT lớn nhất tại Việt Nam sẽ đạt mức 90.000 tỷ đồng, với trên 850 triệu sản phẩm được bán ra.

Bên cạnh kinh doanh online trên các sàn TMĐT, hình thức bán hàng trên các nền tảng MXH tồn tại nhiều hình thức, nổi bật trong đó là livestream, phương thức kinh doanh kích thích tiêu dùng mang lại lợi nhuận nhanh chóng, hiệu quả.

Doanh nghiệp hay cá nhân có thể tận dụng xu hướng này bằng cách xây dựng và quảng bá cửa hàng trực tuyến của họ, cung cấp ưu đãi và khuyến mãi hấp dẫn cho khách hàng trực tuyến. Việc tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm trực tuyến, từ quy trình đặt hàng đến giao hàng, là chìa khóa để thu hút và giữ chân khách hàng trong môi trường thương mại điện tử ngày nay.

2. Xu hướng kinh doanh xã hội và trách nhiệm xã hội

Xu hướng kinh doanh xã hội và trách nhiệm xã hội đặt nặng việc tích hợp mục tiêu xã hội và bảo vệ môi trường vào chiến lược kinh doanh. Doanh nghiệp không chỉ tập trung vào lợi nhuận mà còn chịu trách nhiệm với cộng đồng và môi trường.

Doanh nghiệp ngày càng nhận ra vai trò quan trọng của họ trong việc giải quyết các vấn đề xã hội và bảo vệ môi trường. Các chiến lược CSR (Corporate Social Responsibility) trở nên phổ biến, và khách hàng ngày càng ưu tiên lựa chọn các sản phẩm và dịch vụ từ những doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội.

Xã hội đang ngày càng đòi hỏi doanh nghiệp phải đóng góp tích cực vào cộng đồng và bảo vệ môi trường. Các doanh nghiệp thụ động và tích cực tham gia vào các dự án xã hội có thể tận dụng cơ hội này để xây dựng uy tín và tạo ra giá trị bền vững.

Các công ty như TOMS Shoes là ví dụ điển hình về sự phát triển của xu hướng kinh doanh xã hội. TOMS áp dụng chiến lược “Một Đôi Giày Được Mua Là Một Đôi Giày Được Tặng” để giúp những người có nhu cầu. Mô hình này không chỉ mang lại lợi ích kinh doanh mà còn tạo ra ảnh hưởng tích cực đối với cộng đồng.

Doanh nghiệp có thể tận dụng xu hướng này bằng cách tích hợp các hoạt động xã hội vào chiến lược kinh doanh của mình. Điều này có thể bao gồm việc hỗ trợ các dự án từ thiện, thực hiện các chiến dịch xã hội, và công bố công bằng xã hội trong quá trình sản xuất. Việc thể hiện trách nhiệm xã hội không chỉ tạo ra giá trị cho cộng đồng mà còn góp phần xây dựng hình ảnh tích cực cho thương hiệu.

3. Dịch vụ trải nghiệm và cá nhân hóa

Xu hướng dịch vụ trải nghiệm và cá nhân hóa đặt lên tầm cao trải nghiệm của khách hàng và nhu cầu cá nhân hóa dịch vụ. Điều này bao gồm việc tối ưu hóa mọi cảm nhận của khách hàng, từ quá trình mua sắm đến sau bán hàng.

Doanh nghiệp ngày càng nhận ra giá trị của việc tạo ra trải nghiệm độc đáo và cá nhân hóa để thu hút và giữ chân khách hàng. Công nghệ đã đóng vai trò lớn trong việc cung cấp dịch vụ trải nghiệm và cá nhân hóa thông qua ứng dụng di động, website, và các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo.

Với sự phát triển của công nghệ và khả năng hiểu biết sâu rộng về khách hàng thông qua dữ liệu, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm và cung cấp dịch vụ cá nhân hóa tốt hơn. Sự cá nhân hóa sẽ trở thành một phần quan trọng của chiến lược kinh doanh.

Spotify là một ví dụ xuất sắc về việc cung cấp dịch vụ trải nghiệm và cá nhân hóa. Nền tảng âm nhạc này sử dụng thuật toán để phân tích sở thích nghe nhạc của người dùng và đề xuất playlist cá nhân hóa dựa trên dữ liệu này. Người dùng cảm thấy như họ có một trải nghiệm nghe nhạc riêng biệt và cá nhân hóa.

Doanh nghiệp có thể tận dụng xu hướng này bằng cách tích hợp công nghệ để theo dõi và hiểu rõ hơn về khách hàng. Cung cấp dịch vụ cá nhân hóa, từ cách quảng cáo đến chăm sóc khách hàng, giúp tạo ra một liên kết mạnh mẽ giữa doanh nghiệp và khách hàng. Các chiến lược tiếp cận cá nhân hóa có thể bao gồm ưu đãi đặc biệt, sản phẩm được tùy chỉnh, và cải thiện trải nghiệm người dùng.

4. Công nghệ mới kết hợp trí tuệ nhân tạo

Sự kết hợp giữa công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra những giải pháp thông minh và tối ưu hóa quy trình kinh doanh từ sản xuất đến phân phối và chăm sóc khách hàng.

Xu hướng này đã phát triển nhanh chóng, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp như sản xuất, dịch vụ tài chính, và y tế. Công nghệ mới và trí tuệ nhân tạo đã được tích hợp để tạo ra hệ thống tự động hóa, dự đoán xu hướng thị trường, và cung cấp dịch vụ cá nhân hóa.

Amazon Go là một ví dụ xuất sắc về sự kết hợp giữa công nghệ mới và trí tuệ nhân tạo trong mô hình bán lẻ. Hệ thống này sử dụng cảm biến và máy học để theo dõi sản phẩm mà khách hàng lấy từ kệ và tự động tính toán giá trị đơn hàng mà không cần thu ngân viên.

Doanh nghiệp có thể tận dụng xu hướng này bằng cách đầu tư vào nghiên cứu và áp dụng các giải pháp trí tuệ nhân tạo vào quy trình kinh doanh. Tích hợp máy học để dự đoán nhu cầu thị trường, cải thiện trải nghiệm khách hàng, và tối ưu hóa quy trình sản xuất có thể giúp doanh nghiệp nhanh chóng đổi mới và cạnh tranh hiệu quả trong môi trường kinh doanh ngày nay.

5. Xu hướng kinh doanh sáng tạo và khởi nghiệp

Xu hướng kinh doanh sáng tạo và khởi nghiệp đánh dấu sự chuyển đổi từ mô hình kinh doanh truyền thống sang mô hình linh hoạt và đổi mới. Doanh nghiệp ngày nay cần phải sáng tạo để nhanh chóng thích nghi với môi trường kinh doanh đầy biến động.

Xu hướng này đã phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là do sự gia tăng của các doanh nghiệp khởi nghiệp và tâm lý sáng tạo trong các tổ chức lớn. Sự hỗ trợ từ cộng đồng khởi nghiệp và các nguồn vốn dành cho các dự án sáng tạo đã tạo nên môi trường thuận lợi cho sự phát triển của xu hướng này

Airbnb là một ví dụ điển hình về sự phát triển của xu hướng kinh doanh sáng tạo và khởi nghiệp. Bắt đầu từ một ý tưởng sáng tạo, Airbnb đã trở thành một trong những đội ngũ khởi nghiệp thành công nhất trên thế giới, thay đổi cách người ta xem và sử dụng không gian ở khắp mọi nơi.

Doanh nghiệp có thể tận dụng xu hướng này bằng cách tạo ra môi trường khuyến khích sự sáng tạo và khởi nghiệp bên trong tổ chức. Hỗ trợ nhân sự và tài chính cho các dự án khởi nghiệp nội bộ, tạo ra các chương trình đổi mới, và xây dựng các liên kết với cộng đồng khởi nghiệp sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ tồn tại mà còn phát triển trong thời đại đầy thách thức này.

Kết luận

Trong bối cảnh nền kinh tế đang chuyển đổi với tốc độ nhanh chóng, việc đón đầu và thích nghi với những xu hướng kinh doanh mới, kết hợp kinh doanh và công nghệ là chìa khóa quyết định sự thành công của doanh nghiệp trong năm 2024. Chúng ta đã thảo luận về 5 xu hướng nổi bật: thương mại điện tử và nền tảng online, xu hướng kinh doanh xã hội và trách nhiệm xã hội, dịch vụ trải nghiệm và cá nhân hóa, sự kết hợp công nghệ mới và trí tuệ nhân tạo, cùng xu hướng kinh doanh sáng tạo và khởi nghiệp.

Đối với doanh nghiệp, sự đầu tư vào mô hình thương mại điện tử và nền tảng online không chỉ mở rộng thị trường mục tiêu mà còn tăng cường tính tương tác với khách hàng. Xu hướng kinh doanh xã hội và trách nhiệm xã hội không chỉ xây dựng hình ảnh tích cực cho doanh nghiệp mà còn tạo ra sự kết nối sâu sắc với cộng đồng. Dịch vụ trải nghiệm và cá nhân hóa, cùng với sự kết hợp công nghệ mới và trí tuệ nhân tạo, mang lại không gian để doanh nghiệp tạo ra trải nghiệm độc đáo và cá nhân hóa cho từng khách hàng.

Sự linh hoạt, sáng tạo, và khả năng thích nghi với những thay đổi mới sẽ là chìa khóa mở ra cánh cửa cho những cơ hội không ngừng mở rộng trong thế giới kinh doanh đầy thách thức này.

Xem thêm về các xu hướng kinh doanh trong tương lai

Kinh tế chia sẻ sau 6 năm tại Việt Nam: Bùng nổ xu hướng mới hay thách thức cho doanh nghiệp?

Chuyển đổi số 2023: Xu thế tất yếu của phát triển kinh tế – xã hội Việt Nam

Xu hướng phát triển bền vững nhờ sử dụng năng lượng tái tạo

Mô hình khởi nghiệp – Đâu là xu thế của toàn cầu năm 2024?

https://phuongnamvina.com/xu-huong-kinh-doanh-5-nam-toi.html

 

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thúy Hường 

MSV: 21050891

Lớp: QH2021E KTQT CLC 2

Mã học phần: INE3104_9