Giá cổ phiếu chịu tác động từ nhiều yếu tố khác nhau, làm ảnh hưởng đến lợi nhuận của nhà đầu tư. 5 yếu tố như Quy luật cung cầu; Nền kinh tế thị trường; Tình hình chính trị nhà nước; Báo cáo tài chính của công ty; Thông tin truyền thông. Vì vậy, tìm hiểu về những yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu giúp nhà đầu tư đưa ra các quyết định chính xác và giảm thiểu được rủi ro trong đầu tư. Việc biết được những yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu sẽ giúp bạn đưa ra những quyết định đầu tư đúng đắn.

I. Giá cổ phiếu là gì?

Giá cổ phiếu là mức giá của cổ phiếu tại một thời điểm nhất định. Tức là số tiền mà nhà đầu tư cần bỏ ra để mua một đơn vị cổ phiếu tại thời điểm hiện tại đang giao dịch trên thị trường.

Đây là dữ liệu vô cùng quan trọng để đánh giá doanh nghiệp có đáng để các nhà đầu tư lựa chọn và bỏ tiền túi ra hay không; hoặc tình hình kinh tế của các đơn vị phát hành. Dựa trên giá cổ phiếu, người chơi có thể quyết định mua bán để nắm bắt cơ hội sinh lời, tạo ra lợi nhuận.

Giá cổ phiếu biến động liên tục, khó đoán do đó các nhà đầu tư cần quan tâm, tìm hiểu, phân tích và theo dõi sát sao về các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.  Từ đó có thể đưa ra các quyết định đầu tư cổ phiếu một cách có cơ sở và đạt được lợi nhuận cao. Có rất nhiều yếu tố vĩ mô và vi mô ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, trong đó có 5 yếu tố chính:

II. 5 yếu tố tác động đến giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán là gì?

1. Quy luật cung cầu

Cổ phiếu cũng như các loại hàng hóa khác đều chịu tác động trực tiếp bởi quy luật cung cầu trên thị trường. Nếu số lượng nhà đầu tư mua cổ phiếu (cầu) nhiều hơn số lượng nhà đầu tư bán cổ phiếu đó (cung) thì giá cổ phiếu sẽ có xu hướng tăng lên và ngược lại. 

Cổ phiếu của các công ty có vốn hóa lớn, tập đoàn có quy mô, sẽ thu hút nhiều quỹ và các nhà đầu tư lớn rót vốn. Điều này đẩy giá cổ phiếu trên thị trường lên cao, sẽ ít có khả năng sinh lời gấp đôi, gấp ba. Trong khi đó, các doanh nghiệp có vốn hóa nhỏ, số lượng cổ phiếu trên thị trường thấp, có tiềm năng tăng giá mạnh mẽ, mang lại lợi nhuận cao.

Mặc dù biết giá cổ phiếu bị tác động nhiều từ quy luật cung cầu, tuy nhiên các nhà đầu tư nên lựa chọn, quyết định sáng suốt và thận trọng vì không phải cổ phiếu nào được đám đông chọn mua cũng là tốt, nó có thể tăng mạnh trong ngắn hạn nhưng về dài hạn thì không có gì chắc chắn. Do đó cần theo dõi quy luật cung cầu thị trường và nhạy bén trước những thông tin tài chính giúp cho nhà đầu tư có cơ hội mua thấp bán cao và thu về cho mình lợi nhuận tối ưu nhất khi đầu tư chứng khoán.

2. Nền kinh tế thị trường

Một trong số các yếu tố tác động đến giá cổ phiếu là sự phát triển của nền kinh tế quốc dân và kinh tế thế giới. Giá cổ phiếu có xu hướng tỷ lệ thuận với sự phát triển của nền kinh tế.

Cụ thể, khi nền kinh tế tăng trưởng ổn định sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển, tối ưu lợi nhuận và tăng khả năng quay vòng vốn, từ đó có những ảnh hưởng tích cực đến giá cổ phiếu và ngược lại khi nền kinh tế bị thu hẹp, khủng hoảng biến động hay có dấu hiệu suy thoái, lạm phát khiến các doanh nghiệp khó khăn trong kinh doanh dẫn đến giảm lợi nhuận, giảm cổ tức và giá cổ phiếu. Từ đó dẫn đến các nhà đầu tư có xu hướng bán tháo cổ phiếu để cắt lỗ, chuyển sang các công cụ ít rủi ro hơn. 

Biến động của giá cổ phiếu thường cao hơn và tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng kể cho nhà đầu tư dẫn đến xu hướng dịch chuyển từ mua cổ phiếu sang trái phiếu cũng làm giảm giá cổ phiếu.

3. Tình hình chính trị của nhà nước

Khi nhà nước có những dấu hiệu chính trị bất ổn sẽ dễ dàng gây hoang mang cho tâm lý các nhà đầu tư. Điều này cũng tác động đến việc phát triển kinh tế, cụ thể trên thị trường chứng khoán sẽ có những biến động về chính trị bất ổn khiến cho các nhà đầu tư khá lo lắng và không dám đầu tư liều lĩnh, giao dịch mua bán cổ phiếu từ đó ít nhiều cũng khiến giá cổ phiếu có những thay đổi. Ngược lại, với nền chính trị ổn định, chính phủ sẽ có nhiều cơ chế thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển, tạo ra tác động tích cực đối với giá cổ phiếu.

Bên cạnh đó, trước những bất ổn về chính trị chính phủ khá khó khăn trong việc tạo cơ chế thuận lợi cho sự phát triển của các doanh nghiệp, khiến giá cổ phiếu có những biến động do bị ảnh hưởng trực tiếp theo doanh nghiệp.

4. Báo cáo tài chính của công ty

Việc mua (đầu tư) cổ phiếu đồng nghĩa với việc gián tiếp đầu tư vào các công ty, các sản phẩm, dịch vụ của công ty. Nếu kết quả hoạt động kinh doanh của công ty thể hiện rằng công ty đang phát triển tốt với tốc độ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận cao, có khả năng tiếp tục tăng trong tương lai, thì giá cổ phiếu của công ty sẽ tăng lên nhanh chóng.

Ngược lại, một công ty có tình hình kinh doanh đi xuống, hoạt động kinh doanh không hiệu quả, thua lỗ sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro, lòng tin của nhà đầu tư bị mất dần làm cho giá cổ phiếu sẽ có xu hướng giảm. Vì vậy để lựa chọn được cổ phiếu tốt, nhà đầu tư cần tìm hiểu các báo cáo tài chính, các chỉ số tài chính và định hướng tương lai của doanh nghiệp.

5. Thông tin truyền thông

Thị trường chứng khoán là thị trường nhạy cảm, chỉ một thông tin gây nhiễu xuất hiện cũng có thể làm thị trường dao động dữ dội. Đối với bất kỳ doanh nghiệp nào đang có cổ phiếu trên sàn giao dịch họ rất ngại những thông tin truyền thông xấu. Giá cổ phiếu cũng sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các thông tin truyền thông về doanh nghiệp hay dự đoán của các chuyên gia tài chính về tình hình tài chính, thông tin về hoạt động kinh doanh của công ty.

Nếu doanh nghiệp đang có cổ phiếu trên sàn nhưng vướng phải những tin tức truyền thông xấu (ví dụ như trốn thuế, sản phẩm trục trặc không tốt, …) sẽ khiến niềm tin của khách hàng đối với doanh nghiệp bị dao động, nhà đầu tư sẽ ra sức bán để tránh rủi ro từ đó cổ phiếu doanh nghiệp đó sẽ có xu hướng giảm mạnh. Có rất nhiều trường hợp giá cổ phiếu bị ảnh hưởng mạnh bởi các thông tin truyền thông.

Tâm lý nhà đầu tư là yếu tố ảnh hưởng nhiều đến quyết định mua bán, giao dịch. Nhà đầu tư cần lọc được những thông tin chính xác và đưa ra quyết định đầu tư khi đã có những tính toán kỹ lưỡng. 

Đáng chú ý như mã cổ phiếu MWG của Công ty Đầu tư Thế Giới Di Động giá đóng cửa ngày 16/7/2021 là 168.100 đồng. Sau khi dính phải các lùm xùm tăng giá ở các cửa hàng Bách Hóa Xanh thì đến ngày 19/7/2021 giá cổ phiếu đã giảm xuống 156.500 đồng, tức giảm 6,9% sau khi có các thông tin truyền thông không mấy tích cực. Do đó truyền thông cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu mà nhà đầu tư cần xem xét.

6. Các yếu tố khác

Lãi suất

Một trong những yếu tố quan trọng về chính sách ảnh hưởng đến giá cổ phiếu là lãi suất. Có thể hiểu rằng, doanh nghiệp khi hoạt động sẽ cần tiền để xoay vòng vốn, do đó cần phải vay một khoản tiền từ ngân hàng. Nếu lãi suất ngân hàng tăng sẽ làm tăng chi phí doanh nghiệp. Từ đó, hạ thấp lợi nhuận mà doanh nghiệp dẫn đến việc ảnh hưởng đến nguồn lợi nhuận của các cổ đông trong công ty

Tỷ giá

Tỷ giá được hiểu là giá trị của một đồng tiền khi chuyển đổi sang một đồng tiền khác. Đặc biệt với các doanh nghiệp lớn thì việc xuất, nhập khẩu tỷ giá ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh. Do đó tỷ giá cũng ảnh hưởng khá lớn đến giá cổ phiếu. Một ví dụ để bạn dễ hình dung hơn như: một đồng đô la rớt giá có nghĩa là giá trị của nó giảm so với giá trị thực của nó.

Nếu bình thường 1 đô la có thể mua được 1 hộp bánh thì khi đồng đô la mất giá bạn phải mất 1,5 đô la để mua hộp bánh đó. Tương tự đối với các loại hàng hoá khác và cổ phiếu cũng không ngoại lệ. Khi tỷ giá giảm giá trị cổ phiếu không đổi nhưng thị giá của cổ phiếu đều tăng. Từ đó gây ảnh hưởng lớn đến giá cổ phiếu nói riêng và cả thị trường kinh tế nói chung.

Mức tăng trưởng GDP

GDP là giá trị thị trường của tất cả hàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trong phạm vi một lãnh thổ nhất định trong một thời kỳ nhất định. Khi mức tăng trưởng GDP có xu hướng phát triển tốt đồng nghĩa với việc người lao động tăng thêm thu nhập. Khi thu nhập trở nên ổn định hơn nhiều người sẽ có xu hướng tìm kiếm thêm các kênh đầu tư để tiền sinh lời.

Ngoài ra khi GDP tăng cao, nền kinh tế phát triển, thu nhập cá nhân gia tăng sẽ kích thích nhu cầu hàng hóa, tiêu dùng. Đi kèm là sự thúc đẩy sản xuất, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp phát triển, lợi nhuận tăng trưởng sẽ đẩy giá cổ phiếu tăng cao. Do đó có thể thấy mức tăng trưởng GDP là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. 

Chọn lựa cổ phiếu tốt

Có nhiều người nói rằng đầu tư cổ phiếu là chơi một “canh bạc” là do họ không có nhiều kiến thức đầu tư, để tham gia đầu tư đòi hỏi nhà đầu tư cần có sự tìm hiểu kĩ càng, sự nhạy bén đối với thị trường. Vì vậy, bạn cần lựa chọn những cổ phiếu tốt để đầu tư, không nên đầu tư theo xu hướng đám đông, mã nào đang lên thì mua mã đó.

Thói quen này sẽ khiến bạn gặp phải rất nhiều rủi ro kể đến như là tình trạng “đu đỉnh” do không tìm hiểu kĩ về mã cổ phiếu bạn đầu tư. Để xác định đó có phải là cổ phiếu tốt hay không dựa trên rất nhiều yếu tố như cổ tức, các chỉ số tài chính, lợi nhuận, quy luật cung cầu trên thị trường,… Khi tìm hiểu rõ các thông tin này nhà đầu tư sẽ nhận định được cổ phiếu nào tốt để ra quyết định đầu tư. 

Bên cạnh đó, bạn cũng có thể lựa chọn những mã cổ phiếu của các công ty lớn dẫn đầu các lĩnh vực như: tài chính, ngân hàng, bất động sản, tiêu dùng,… Ngoài việc hy vọng mức tăng trưởng giá cổ phiếu, bạn còn có thể nhận được cổ tức đều đặn hàng năm. 

Chấp nhận cắt lỗ 

Bất kỳ nhà đầu tư nào tham gia thị trường chứng khoán cũng cần có tâm lý vững vàng, luôn chấp nhận cắt lỗ trong trường hợp giá cổ phiếu đi xuống. Như đã đề cập, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Vì vậy, không phải lúc nào bạn cũng có thể lường trước được thị trường sắp tới sẽ ra sao, giá cổ phiếu sẽ tăng giảm như thế nào.

Trong trường hợp, giá cổ phiếu hạ thấp không như mong muốn, hãy mạnh mẽ cắt lỗ và tiếp tục xem xét thị trường chọn ra những mã cổ phiếu có xu hướng tích cực hơn. Việc cắt lỗ cũng nên chọn cách cắt cho đúng, lựa chọn thời điểm dựa trên các phân tích để cắt lỗ tối ưu.

Có chiến lược đầu tư hiệu quả 

Để đầu tư hiệu quả và sinh lợi nhuận tốt nhà đầu tư cần vạch ra chiến lược đầu tư cho bản thân ngay từ đầu. Nên xác định là bạn sẽ đầu tư trong dài hạn hay ngắn hạn hay mức độ chấp nhận rủi ro như thế nào. Bạn nên đặt ra ngay từ đầu để có những hướng đi và lựa chọn phù hợp. 

Thông thường nếu lựa chọn đầu tư ngắn hạn, nhà đầu tư cần có sự nhạy bén với thị trường. Có nhiều thời gian để theo dõi sát sao cập nhật giá và tin tức của thị trường hằng ngày. Ngoài ra, nhà đầu tư cần có tố chất phân tích và nhìn nhận được những yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu để lựa chọn thời điểm mua-bán phù hợp, sinh lời như mong muốn. 

Nhà đầu tư lựa chọn đầu tư dài hạn cần tập trung vào các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp, theo dõi diễn biến hoạt động kinh doanh trong quá khứ để đưa ra nhận định trong tương lai. Ngoài ra, nhà đầu tư cần có một tinh thần “thép” vững lòng trước những đợt thị trường biến động về giá.  

Đọc thêm tại: 

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến giá cổ phiếu? tại đây

Những yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu: tại đây

Các bài viết có liên quan:

7 yếu tố ảnh hưởng đến sự biến động của thị trường chứng khoán Việt Nam: https://clibme.com/?p=9685&preview=true

Điểm mặt 4 yếu tố vĩ mô ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán mà các nhà đầu tư nên biết: https://clibme.com/?p=10625&preview=true

Bí kíp đầu tư – Tác động của Lãi suất đến thị trường chứng khoán: https://clibme.com/?p=10765&preview=true

III. Tổng kết:

Như vậy trên đây là toàn bộ những chia sẻ về các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Các yếu tố trên đây được chúng tôi tổng hợp dựa theo những yếu tố cơ bản, theo góc nhìn môi trường, chính sách và theo góc nhìn thị trường, nội tại doanh nghiệp để nhà đầu tư có đầy đủ góc nhìn về vấn đề này. Hy vọng các nhà đầu tư đã có thêm nhiều kiến thức hữu ích thông qua bài viết này và áp dụng hiệu quả trong phân tích chứng khoán.

Sinh viên: Phan Thị Thanh Nhàn

Mã sinh viên: 19051549

Lớp học phần: INE3104 1