Quản lý nhân sự là một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp nếu muốn tồn tại bền vững và hiệu quả thì cần phải có mô hình quản lý nhân sự rõ ràng, phù hợp. Hiện nay, có rất nhiều mô hình quản lý nhân sự khác nhau, mỗi mô hình có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về top 6 mô hình quản lý nhân sự hiệu quả nhất hiện nay.

Quản lý nhân sự là gì?

Quản lý nhân sự hay còn gọi là quản trị nguồn nhân lực, bao gồm tổ chức, điều phối và quản lý nhân viên trong một tổ chức để thực hiện sứ mệnh, tầm nhìn và mục tiêu của tổ chức đó. Quá trình này bao gồm các công việc như tuyển dụng, tuyển dụng, đào tạo, bồi thường, giữ chân và thúc đẩy nhân viên phát triển. Quản lý nhân sự đóng một vai trò quan trọng trong sự thành công của bất kỳ tổ chức nào, vì nó giúp đảm bảo rằng tổ chức có đủ nhân viên có kỹ năng và năng lực cần thiết để đạt được mục tiêu của mình.

Vai trò của quản lý nhân sự

Quản trị nguồn nhân lực là một yếu tố quan trọng góp phần vào sự phát triển của doanh nghiệp. Một doanh nghiệp muốn phát triển mạnh mẽ, có tổ chức chuyên nghiệp thì cần biết cách quản trị con người khéo léo và hiệu quả.

Quản trị nguồn nhân lực giúp doanh nghiệp thu hút và tuyển dụng những ứng viên có kỹ năng và kinh nghiệm phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp. Điều này giúp doanh nghiệp có được nguồn nhân lực chất lượng, là nền tảng cho sự phát triển của doanh nghiệp.

Quản trị nguồn nhân lực giúp doanh nghiệp đào tạo và phát triển nhân viên để họ có thể phát huy tối đa tiềm năng của mình. Điều này giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất lao động, tăng hiệu quả hoạt động.

Quản trị nguồn nhân lực giúp doanh nghiệp tạo ra một môi trường làm việc hiệu quả, nơi nhân viên cảm thấy thoải mái, an tâm và có động lực làm việc. Điều này giúp doanh nghiệp giữ chân nhân tài và thúc đẩy sự gắn bó của nhân viên với doanh nghiệp. Một môi trường làm việc hiệu quả được tạo ra bởi lương thưởng và phúc lợi cạnh tranh và văn hóa doanh nghiệp tích cực.

Các mô hình quản lý nhân sự hiệu quả nhất

1. Mô hình quản lý nhân sự theo thuyết nhu cầu Maslow

Mô hình quản lý nhân sự theo thuyết nhu cầu Maslow là một trong những mô hình quản lý nhân sự phổ biến nhất hiện nay. Lý thuyết này cho rằng con người có một hệ thống nhu cầu được sắp xếp theo thứ bậc, từ các nhu cầu cơ bản đến các nhu cầu cao cấp.

Mô hình dựa trên thuyết nhu cầu của Maslow, theo đó, con người có 5 cấp nhu cầu cơ bản, bao gồm:

• Nhu cầu sinh lý: Bao gồm các nhu cầu cơ bản như thức ăn, nước uống, nơi ở, ăn mặc, giải trí, nghỉ ngơi,…
• Nhu cầu an toàn: Bao gồm các nhu cầu về an ninh, ổn định, cảm giác được bảo vệ,…
• Nhu cầu xã hội: Bao gồm các nhu cầu về giao tiếp, kết nối, được yêu thương,…
• Nhu cầu được tôn trọng: Bao gồm các nhu cầu về được công nhận, đánh giá cao,…
• Nhu cầu tự hiện thực hóa: Bao gồm các nhu cầu về phát triển bản thân, đạt được mục tiêu,…

Mô hình này cho rằng, để nhân viên có thể phát huy hết năng lực của mình, doanh nghiệp cần đáp ứng được các nhu cầu cơ bản của họ. Doanh nghiệp cần xây dựng một môi trường làm việc lành mạnh, an toàn, đảm bảo các quyền lợi cho người lao động. Đồng thời, doanh nghiệp cũng cần tạo cơ hội cho nhân viên được giao tiếp, kết nối, được tôn trọng và được phát triển bản thân.

2. Mô hình quản lý nhân sự theo thuyết X-Y của Douglas McGregor

Mô hình quản lý nhân sự theo thuyết X-Y của Douglas McGregor là một mô hình quản lý nhân sự dựa trên hai giả thuyết về bản chất con người của Douglas McGregor.

• Giả thuyết X: Con người bản chất không thích làm việc và luôn trốn tránh khi có thể. Họ cần bị kiểm soát, nếu bị kiểm soát mới làm việc tốt. Họ luôn ích kỷ, nghĩ về bản thân mình trước, coi mình là trung tâm, không có hoài bão.
• Giả thuyết Y: Con người bản chất thích làm việc và có khả năng tự chủ, sáng tạo. Họ có thể tự động viên bản thân và làm việc hiệu quả nếu được tạo điều kiện. Họ có ý thức kiểm tra, tự rèn luyện, tự điều chỉnh khi được giao việc.

Mô hình này cho rằng, doanh nghiệp cần lựa chọn cách quản lý phù hợp với bản chất con người của nhân viên. Nếu nhân viên có bản chất theo thuyết X, doanh nghiệp cần áp dụng cách quản lý theo kiểu nghiêm khắc dựa vào việc trừng phạt và khen thưởng đối với nhân viên cho phù hợp.

Nếu nhân viên có bản chất theo thuyết Y, doanh nghiệp cần áp dụng cách quản lý theo kiểu ủy quyền, khuyến khích nhân viên tự chủ, sáng tạo. Việc doanh nghiệp tin tưởng và trao trách nhiệm cho nhân viên, tạo môi trường làm việc tự do và lý tưởng sẽ giúp nhân viên sáng tạo, gắn bó và hết mình trong công việc hơn.

3. Mô hình quản lý nhân sự 5Ps của Schuler

Mô hình 5Ps của Schuler là một mô hình quản lý nhân sự được phát triển bởi Randall S. Schuler vào năm 1992. Mô hình này tập trung vào việc liên kết các mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp với hoạt động quản trị nhân sự.

Mô hình quản lý nhân sự 5Ps của Schuler là một mô hình quản lý nhân sự toàn diện, bao gồm 5 yếu tố chính:

• Philosophy (Quan điểm): Bao gồm các giá trị, mục tiêu, và văn hóa tổ chức.
• Policies (Chính sách): Bao gồm các nguyên tắc và quy định hướng dẫn hành vi của nhân viên.
• Programs (Chương trình): Liên quan đến các chương trình đào tạo, phát triển, và thưởng cho nhân viên.
• Processes (Quy trình): Bao gồm các quy trình liên quan đến tuyển dụng, đánh giá hiệu suất, và quản lý nhân sự.
• Practices (Hoạt động): Bao gồm các hoạt động thực tế của doanh nghiệp trong việc quản lý nhân sự.

Mô hình này cho rằng, để quản lý nhân sự hiệu quả, doanh nghiệp cần quan tâm đến tất cả các yếu tố trên. Doanh nghiệp cần xây dựng một quan điểm rõ ràng về quản lý nhân sự, xây dựng các chính sách phù hợp, triển khai các chương trình hỗ trợ nhân viên, thiết lập các quy trình hiệu quả và thực hiện các hoạt động quản lý nhân sự một cách thực tế.

4. Mô hình quản lý nhân sự Grow

Mô hình quản lý nhân sự Grow là một mô hình được phát triển bởi John Whitmore, một huấn luyện viên và nhà tư vấn chuyên nghiệp. Mô hình GROW giúp các nhà quản trị có thể đưa ra định hướng, mục tiêu rõ ràng cho sự phát triển của nhân viên. Với lộ trình đã lập ra, đội ngũ nhân viên dễ dàng nắm bắt được mục tiêu, tình hình hiện tại của doanh nghiệp từ đó có kế hoạch triển khai phù hợp.

Mô hình Grow bao gồm 4 bước chính:

• G (Goals): Xác định mục tiêu
  Bước đầu tiên là xác định mục tiêu của nhân viên. Mục tiêu cần phải cụ thể, đo lường được, có thể đạt được, phù hợp và có thời hạn.
• R (Reality): Nhận thức thực tế
  Bước thứ hai là nhận thức thực tế của nhân viên. Điều này bao gồm đánh giá kỹ năng, kinh nghiệm và khả năng của nhân viên, cũng như đánh giá môi trường và những thách thức mà nhân viên phải đối mặt.
• O (Options): Xem xét các lựa chọn
  Bước thứ ba là xem xét các lựa chọn mà nhân viên có thể thực hiện để đạt được mục tiêu của mình. Các lựa chọn cần phải được cân nhắc dựa trên thực tế và khả năng của nhân viên.
• W (Will: Ý chí): Bước cuối cùng là phát triển ý chí của nhân viên. Điều này bao gồm tạo ra động lực và cam kết để giúp nhân viên đạt được mục tiêu của mình.

Mô hình Grow là một mô hình đơn giản nhưng hiệu quả. Mô hình này có thể được sử dụng trong các hoạt động quản lý nhân sự khác nhau, chẳng hạn như đào tạo và phát triển, đánh giá hiệu suất và quản lý sự nghiệp.

5. Mô hình quản lý nhân sự Harvard

Mô hình quản lý nhân sự Harvard là một mô hình được phát triển bởi Michael Beer và các cộng sự của ông tại Trường Kinh doanh Harvard. Mô hình này tập trung vào việc liên kết các hoạt động quản lý nhân sự với chiến lược của tổ chức.

Mô hình quản lý nhân sự Harvard bao gồm 5 yếu tố chính:

• Tầm nhìn: Tầm nhìn về nhân lực của tổ chức, bao gồm các giá trị, niềm tin và mục tiêu của tổ chức về nhân lực.
• Triết lý: Triết lý nhân lực của tổ chức, bao gồm các nguyên tắc và giá trị mà tổ chức sử dụng để hướng dẫn các hoạt động nhân sự của mình.
• Chính sách: Các chính sách nhân lực cụ thể của tổ chức, chẳng hạn như chính sách tuyển dụng, đào tạo và phát triển, và đánh giá hiệu suất.
• Chương trình: Các chương trình nhân lực cụ thể của tổ chức, chẳng hạn như các chương trình đào tạo và phát triển, và các chương trình phúc lợi.
• Các thực hành: Các thực hành nhân lực cụ thể của tổ chức, chẳng hạn như các thực hành tuyển dụng, đào tạo và phát triển, và đánh giá hiệu suất.

Mô hình Harvard lấy conn người làm trọng tâm tập trung chính vào mối quan hệ giữa người với người với nhau. Mô hình quản lý nhân sự Harvard cho rằng các hoạt động quản lý nhân sự phải được thiết kế và thực hiện để hỗ trợ chiến lược của tổ chức. Các hoạt động nhân sự cần phải được kết nối với nhau và với chiến lược của tổ chức để tạo ra một hệ thống thống nhất và hiệu quả.

Mô hình này đưa ra cách tiếp cận toàn diện hơn trong quản trị nhân sự và thể hiện được nhiều cấp độ kết quả khác nhau, tuy nhiên vẫn tồn tại một điểm yếu là chưa có quy trình cụ thể cho việc lập kế hoạch khiến các doanh nghiệp dù hiểu nhưng vẫn loay hoay về cách triển khai.

6. Mô hình quản lý theo chức năng ( chiều ngang)