1. Toàn cầu hóa thị trường là gì?

Toàn cầu hóa thị trường là thuật ngữ được sử dụng để chỉ đến việc thị trường một quốc gia cụ thể, riêng biệt và đã, đang và sẽ hội nhập để dần hình thành thị trường toàn cầu hóa. Điều quan trọng nhất để toàn cầu hóa thị trường được thực hiện hiệu quả là việc dỡ bỏ các rào cản thương mại qua biên giới, điều này đã làm cho việc kinh doanh quốc tế ngày càng trở nên dễ dàng.

Toàn cầu hóa thị trường là một phần trong toàn cầu hóa kinh tế, trong những bước phát triển hấp dẫn nhất của thế kỷ này. Tác động của nó đối với các giao dịch kinh tế, quy trình, thể chế và người chơi rất ấn tượng và trên phạm vi rộng. Nó thách thức các chuẩn mực và hành vi đã được thiết lập và đòi hỏi những tư duy khác nhau. Tuy nhiên, nó tạo cơ hội cho những người tham gia được chuẩn bị tốt, những người có thể chủ động và có tầm nhìn xa.

Toàn cầu hóa thị trườn là việc thị trường quốc gia riêng biệt và đặc thù đang hội  nhập dần hình thành thị trường toàn cầu. Việc dỡ bỏ các rào cản thương mại qua biên giới đã  làm cho việc kinh doanh quốc tế ngày càng trở nên dễ dàng. Thị hiếu của người tiêu dùng ở  các nước khác nhau cũng có xu hướng tiệm cận lại gần với nhau.

Khi thực hiện toàn cầu hóa, để trở thành một công dân toàn cầu thì mỗi người cần chuẩn bị 1 hành trang để bước vào một giai đoạn mới, một tâm lý sẵn sàng thay đổi lối sống sao cho phù hợp với nền kinh tế mới để có thể hội nhập và tiếp thu những tiến bộ khoa học kỹ thuật từ các nước trên toàn cầu.

Toàn cầu hóa thị trường liên quan đến sự phụ thuộc lẫn nhau ngày càng tăng giữa các nền kinh tế trên thế giới; tính chất đa quốc gia của các hoạt động tìm nguồn cung ứng, sản xuất, kinh doanh và đầu tư; tăng tần suất giao dịch và tài trợ xuyên biên giới; và ngày càng gia tăng sự cạnh tranh gay gắt giữa một số lượng lớn người chơi.

 

Hiện tượng này được thúc đẩy bởi những tiến bộ trong công nghệ giao thông và vận tải, sự lan rộng của tăng trưởng kinh tế và sự giàu có trên khắp thế giới, việc nới lỏng các rào cản đối với thương mại và sự hình thành kinh tế khu vực.

Sự phát triển của công nghệ mới và sự gia tăng của các sản phẩm mới cũng góp phần vào quá trình toàn cầu hóa thị trường. Đơn giản chỉ cần xem xét các ngành công nghiệp sau đây chỉ mới ra đời trong thập kỷ trước: hình ảnh y tế, công nghệ sinh học, vật liệu, robot và đổi mới quy trình.

Sự phát triển của cách mạng khoa học và công nghệ có tác động mạnh mẽ tới quá  trình toàn cầu hóa, là động lực quan trọng thúc đẩy quá trình này. Những tiến bộ của khoa học  – kỹ thuật và công nghệ bao gồm những phát minh, sáng chế, các biện pháp kỹ thuật tiên tiến,  các giống mới, các phương pháp công nghệ hiện đại, các lý thuyết và phương thức quản lý mới  trong mọi lĩnh vực được áp dụng vào thực tiễn sản xuất, kinh doanh làm tăng năng suất lao  động, tạo ra ngày càng nhiều sản phẩm thặng dư cho xã hội

Đạt được động lực kể từ khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, quá trình toàn cầu hóa thị trường đã dẫn đến việc hình thành các mối liên kết kinh tế không thể đảo ngược giữa các quốc gia. Nó cũng đã chuyển trọng tâm ra khỏi quốc gia-nhà nước, và hướng nhiều hơn đến ngành công nghiệp và doanh nghiệp cá nhân.

Toàn cầu hóa thị trường được phản ánh rõ nhất trong quá trình “quốc tế hóa” các giao dịch kinh doanh. Điều này có nghĩa là một hoặc nhiều khía cạnh của hoạt động kinh tế mang tính chất quốc tế. Một trong các bên tham gia giao dịch có thể là đối tác nước ngoài; giao dịch có thể liên quan đến ngoại tệ; tài trợ có thể liên quan đến các bên cho vay nước ngoài; công nghệ có thể có nguồn gốc từ đối tác nước ngoài.

Toàn cầu hóa thị trường khiến hị hiếu của người tiêu dùng ở các nước khác nhau cũng có xu hướng tiệm cận lại gần với nhau và với chuẩn mực toàn cầu, góp phần tạo nên thị trường toàn cầu. Các doanh nghiệp quốc tế, công ty đa quốc gia không chỉ là chủ thể hưởng lợi từ xu hướng này mà còn tích cực khuyến khích cho xu hướng này mở rộng và phát triển.

Năm kích thước hoặc khía cạnh của toàn cầu hóa thị trường.

Đầu tiên là bản chất linh hoạt của các hoạt động sản xuất và tìm nguồn cung ứng. Ngày nay, hoạt động kinh doanh luân chuyển tự do đến những nơi được trang bị tốt nhất để thực hiện nó một cách kinh tế và hiệu quả nhất.

Điều này đặc biệt rõ ràng trong trường hợp của ngành dịch vụ. Nhiều khách hàng Hoa Kỳ có thể không nhận ra rằng khi họ gọi điện cho công ty phần mềm của họ, nhà tư vấn trả lời ở đầu dây bên kia có thể là một nhân viên ở Dublin, Ireland. Tương tự, một nhân viên đặt phòng khách sạn có thể được trả lời từ Jamaica và một nhân viên xử lý yêu cầu bảo hiểm từ Philippines.

Thứ hai, sự cạnh tranh về khách hàng và thị trường đã tăng lên đáng kể do kết quả của quá trình toàn cầu hóa. Trong khi chỉ một số ít các công ty đa quốc gia thống trị thương mại quốc tế cách đây vài thập kỷ, ngày nay các công ty từ mọi nơi trên thế giới đang tham gia vào hoạt động kinh doanh trên toàn thế giới. Các công ty từ thực tế ở mọi quốc gia đang đua nhau giành các vị trí trong các ngành công nghiệp khác nhau.

 

Thứ ba, các loại hình giao dịch kinh doanh quốc tế đã phát triển mạnh mẽ. Trước đây, phần lớn hoạt động kinh doanh quốc tế dưới hình thức xuất nhập khẩu và đầu tư trực tiếp nước ngoài. Ngày nay, các giao dịch rất đa dạng và phức tạp hơn: sản xuất theo hợp đồng, hoạt độn nhượng quyền thương mại, giao dịch đối tác, xây dựng chìa khóa trao tay, chuyển giao công nghệ, liên minh chiến lược quốc tế, v.v.

Thứ tư, công nghệ lan truyền một cách tự do và nhanh chóng giữa thị trường và người chơi. Sự dẫn đầu về công nghệ không mang lại sự độc quyền lợi thế rất lâu. Các công ty phải tận dụng những khám phá của họ một cách nhanh chóng, trước khi những người khác phù hợp với họ.

Thứ năm, hoạt động vay-tài trợ cũng đã trở nên phổ biến trên toàn thế giới. Các doanh nghiệp tài trợ cho sự phát triển và mở rộng của họ thông qua thị trường vốn quốc tế. Do đó, họ có thể tận dụng các mức lãi suất và thị trường tiền tệ khác nhau bằng cách khai thác nhiều nguồn tài trợ khác nhau.

2. Ảnh hưởng của toàn cầu hóa thị trường đến Việt Nam.

Có thể nói toàn cầu hóa thị trường có sức ảnh hưởng tới Việt Nam, để nói về việc ảnh hưởng như thế nào theo hướng phân tích cụ thể hay đưa ra số liệu chứng minh thì dường như là rất khó, vì vậy, ở góc độ này, tác giả chỉ nêu ra những ảnh hưởng mang tính khái quát.

Khi các giao dịch trở nên đặc trưng quốc tế, chúng có tác động mạnh mẽ đến hiệu quả hoạt động của công ty và cấu trúc ngành. Một mặt, các mối liên kết toàn cầu có thể rút ngắn vòng đời sản phẩm, tạo ra áp lực giá cả mạnh mẽ, dịch chuyển sản xuất, công nghệ hoặc thiết kế lạc hậu, hoặc đơn giản là gây giảm doanh số và lợi nhuận.

Nhiều nhà phân tích và các chính trị của các nước đang phát triển còn cho rằng các  nước đang phát triển phải gánh chịu nhiều thua thiệt và bất lợi trong quá trình toàn cầu hóa thị trường.  Những luật chơi của quá trình toàn cầu hóa hiện nay chủ yếu do Hoa Kỳ và các nước phát triển  đặt ra nhằm phục vụ lợi ích của các nước phát triển. Có người còn so sánh toàn cầu hóa đồng  nghĩa với chủ nghĩa thực dân kiểu mới.

Mặt khác, trao đổi toàn cầu có thể dẫn đến các cơ hội tăng trưởng mới, các nguồn bí quyết và đầu vào sản xuất mới, các ý tưởng sản phẩm mới hoặc quan hệ đối tác tạo ra sức mạnh tổng hợp và các nguồn lợi thế cạnh tranh mới. Toàn bộ các ngành công nghiệp, nếu không chuẩn bị trước, có thể bị mất vào tay các đối thủ cạnh tranh do thực tế của cạnh tranh toàn cầu.

Toàn cầu hóa thị trường sẽ tạo ra những khả năng mới, những cơ hội mới để nâng cao năng suất, sản lượng và  hiệu quả trong sản xuất kinh doanh; mở rộng được thị trường quốc tế cho hàng hóa, dịch vụ và  các yếu tố sản xuất; do vậy tăng khả năng tiêu thụ và tiếp cận các nguồn lực cần thiết cho quá  trình sản xuất kinh doanh quốc tế (nguyên liệu, vốn, công nghệ…), tạo điều kiện thuận lợi để  phát triển sản xuất, cải thiện mức sống trên toàn thế giới

Toàn cầu hóa đặt ra nhiều vấn đề thiết thực và mối quan tâm đối với doanh nghiệp kinh doanh cá thể. Những loại hướng dẫn và đầu vào nào sẽ hướng dẫn thiết kế sản phẩm? Thỏa thuận chia sẻ kiến thức đáng mong đợi như thế nào? Cùng phát triển công nghệ và bí quyết? Các tính năng lý tưởng của các đối tác kinh doanh quốc tế là gì?

Ban quản lý nên giám sát hoạt động cạnh tranh như thế nào? Làm thế nào để có thể tạo ra và duy trì lợi thế cạnh tranh? Mức độ gắn bó nào là tối ưu với các địa điểm sản xuất và tìm nguồn cung ứng thay thế trên khắp thế giới? Ban quản lý phải liên tục vật lộn với những câu hỏi này và nhiều câu hỏi tương tự khác.

Trong hầu hết các ngành, đây không phải là vấn đề lựa chọn mà là sự cần thiết. Không một ngành kinh doanh hoặc ngành nào hoàn toàn không bị cạnh tranh quốc tế. Trong các ngành công nghiệp toàn cầu thực sự, sự cạnh tranh là giữa một số ít các công ty thống trị trên toàn thế giới. Ví dụ như thiết bị di chuyển trên trái đất, ô tô, dược phẩm, điện tử tiêu dùng, lốp xe, viễn thông và thiết bị y tế.

Ngoài việc ám chỉ bản chất khác nhau của các giao dịch kinh tế và nhiều đối tượng tham gia, toàn cầu hóa thị trường khiến từng công ty phải hiểu và hoạt động trong khuôn khổ văn hóa, chính trị, luật pháp và quy định phức tạp hơn.

Mặc dù các giao dịch về cơ bản là giống nhau, nhưng bối cảnh lại khá khác nhau và thường gây áp đảo cho các nhà quản lý. Để hoạt động thành công trong những môi trường ít quen thuộc hơn, các nhà quản lý phải phát triển sự hiểu biết đầy đủ về khu vực chính phủ, khuôn khổ quy định và các đặc trưng văn hóa của các thị trường nơi họ muốn kinh doanh.

Dù có những lực lượng mạnh mẽ hướng tới tiêu chuẩn hóa hoặc “đồng nhất hóa” các phân khúc khách hàng ở các quốc gia khác nhau, môi trường chính trị, luật pháp và xã hội cho thấy những khác biệt đáng kể. Người quản lý không chỉ cần nâng cao kiến thức về sự khác biệt giữa các quốc gia như vậy mà còn phải hiểu rõ sự tác động lẫn nhau giữa các yếu tố đó.

Như vậy, trước những ảnh hưởng của toàn cầu hóa thị trường đối với Việt Nam, các chủ thể liên quan trước tiếp cần có những biện pháp thích hợp để hòa nhập, phát huy năng lực bản thân, tận dụng tối đa lợi ích mà toàn cầu hóa thị trường mang lại.